1
1.sınıflar için hazırlamış olduğumuz etkinlik sayfalarını paylaşıyoruz. 1. sınıf matematik dersi uzunluk ölçüleri etkinlik sayfalarını yazının sonundaki butonları kullanarak indirebilirsiniz.
Çevremizde bulunan varlıkları incelediğinizde boylarının yani uzunluklarının aynı olmadığını görebilirsiniz. Bazı varlıklar çok uzunken bazıları da daha kısa olabiliyor. Bu insanlar için de geçerlidir. Boylarınızı karşılaştırdığınızda boylarınızın farklı olduğunu görüyorsunuz. Boyu daha fazla olana uzun, daha az olana da kısa diyoruz. Ayrıca boylarınızı ölçmek için de farklı uzunluk ölçüleri kullanıyoruz.
Varlıkların boy farklarını uzun-kısa karşılaştırması ile belirtiyoruz. İki varlığın boylarını karşılaştırırken birine uzun, diğerine kısa diyoruz. İkiden fazla varlıkları karşılaştırırken “en” veya “daha” eklemelerini yapıyoruz. Yani en uzun veya daha kısa diye söylüyoruz.
Uzun-Kısa Karşılaştırmasıyla Uzunlukları Ölçme
Doğada yaşayan canlılarla, çevremizde gördüğümüz eşya ve cisimlerin boyları, yani uzunlukları aynı değildir. Örneğin, hayvanlar arasında zürafa ile zebranın, uzunlukları aynı değildir.
İnsanlar arasında da aynı durum geçerlidir. Sınıfa bir göz gezdirdiğinizde, bazılarınızın boyları eşitken, bazılarınızın uzun, bazılarınızın da kısadır.
İşte, doğada bulunan canlı ve cansız varlıkların boylarını karşılaştırmada uzun – kısa sözcüklerini kullanıyoruz. Bunu en basit örneğiyle Onur ile Enes karşılaştırmasında görelim. Onur ile Enes yan yana durduklarında boylarını karşılaştırın. Hangisi daha uzun? Onur daha uzunsa, “Onur, Enes’ten uzundur” diyoruz. Enes için de, “Enes, Onur’dan kısadır” diyoruz.
Standart Olmayan Uzunluk Ölçüleri
Çevremizde gördüğümüz canlı ve cansız varlıkların uzunluklarını genellikle metre ve cetvelle ölçüyoruz. Böylece ölçtüğümüz varlık için “şu kadar uzunluktadır” diyoruz. Fakat bazı durumlarda yanımızda metre veya cetvel bulunmuyorsa, farklı ölçü yöntemleri kullanıyoruz.
Çevremizde bulunan varlıkları, nesneleri ölçmek için; kulaç, adım, ayak, karış, parmak gibi ölçme yöntemlerini kullanıyoruz. Herkesin eli, ayağı ve adımı farklı uzunlukta olduğu için, bu ölçümler kişiden kişiye değişiyor. Yani, Ahmet’in karışıyla, Suna’nın karışı aynı uzunlukta değildir. Bu nedenle böyle ölçmelere standart olmayan uzunluk ölçüleri diyoruz. Bu ölçme araçlarını kısaca tanıyalım;
Kulaç; İki kolumuzu da yana doğru açtığımızda, bir elimizin orta parmak ucundan, diğer elimizin orta parmak ucuna kadar olan uzunluk ölçüsüdür.
Adım; Yürürken iki ayak arasındaki mesafedir. Bir yolun, mesafenin, halının, sınıf içinin uzunluğunu normal adım atarak ölçebilirsiniz.
Ayak; Baş parmağınızdan topuğunuza kadar olan ayağınızın uzunluğu ile yapılan ölçümdür. Örneğin, sınıfın veya odanızın uzunluğunu ayakla ölçebilirsiniz. Oyun oynarken, eş seçiminde yaptığınız “aldım-verdim” hareketinde yaptığınız işlemin aynısıdır.
Karış; Serçe parmağınızla baş parmağınızı tamamen açtığınızda iki arasındaki mesafeyle yapılan ölçümdür. Bu ölçümle kapı, masa, sıra, televizyon gibi nesneleri ölçebilirsiniz.
Parmak; İşaret parmağınızla yaptığınız ölçümdür. Daha ziyade kalem, defter, kitap gibi küçük nesneleri ölçmek için kullanabilirsiniz. Nesnenin başlangıç noktasına baş parmağınızı koyup, yanına diğer baş parmağınızı tersten koyuyorsunuz. Böylece nesnenin bitiş noktasına kadar parmaklarınızı sırayla koyarak, uzunluğu ölçüyorsunuz.
